2 januari 2015 12:07

Wie beheert het IT-budget?

Ruim één op drie van het IT-budget wordt beheerd en beslist door andere managers dan de IT-manager of CIO. En tegen 2017 zal dat percentage stijgen tot boven de 50 procent. Dit en andere trends die voor een bedrijf, of zijn CIO en IT-afdeling, van tel zijn.

We hallen onze trends uit de jaarlijkse IT Expo Symposium van onderzoeksbureau Gartner, voor IT’ers toch altijd zowel een gesel als een zegen. Met duizenden trokken managers en CIO’s (Chief Information Officers) ook dit jaar weer richting Barcelona. Daar kregen ze ook een profiel geschetst van hoe ze zullen moeten evolueren om mee te kunnen.

Technologieondernemer en thought leader Peter Hinssen, die ook een presentatie verzorgde op de Gartner IT Expo, verwijst graag naar ‘A tale of two cities’ van Charles Dickens om de huidige positie van de IT-baas te schetsen: “It was the best of times, it was the worst of times.” Nu digitaal het nieuwe normaal geworden is, zouden heerlijke tijden moeten zijn voor hij die het digitale tot in de puntjes beheerst. Maar tegelijk is IT zo alomtegenwoordig geworden en zo vanzelfsprekend dat de verwachtingen van eindgebruikers en collega’s extreem hoog liggen. Verwachtingen waaraan IT-afdelingen en CIO’s niet altijd kan voldoen, omdat hij ook een hele erfenis uit het verleden moet onderhouden.

Ook de goede raad die bedrijven meekregen van diverse Gartner-analisten getuigt van dezelfde dualiteit. We lijsten een paar van de aanbevelingen op.

1.Zet een bi-modale organisatie op

“CIO’s kunnen hun oude IT-organisatie niet inrichten als een digitale start-up, maar ze kunnen de organisatie wel omvormen tot een bi-modale organisatie,” zei Peter Sondergaard, Senior Vice President bij Gartner.

Eén onderdeel moet er voor zorgen dat de hele structuur stabiel blijft, een ander deel moet innovatie mogelijk maken. Uit onderzoek van Gartner blijkt dat nu al 45 procent van de IT-organisaties in staat zijn snel in te spelen op veranderende markten, en tegen 2017 zou drie kwart van de IT-departementen al met twee snelheden moeten kunnen opereren.

Digitale start-ups

Volgens Gartner blijven de IT-uitgaven wel degelijk stijgen. In Europa, het Midden-Oosten en Afrika zal in 2015 1,3 miljard dollar aan IT besteed worden, een stijging van 2,3 procent ten opzichte van de uitgaven dit jaar. Dit is echter niet allemaal budget dat door de CIO besteed wordt, zegt Gartner. Nu al zou 38 procent van het IT-budget beslist worden door andere managers dan de CIO. En tegen 2017 zal dat percentage stijgen tot boven de 50 procent.

Volgens Peter Sondergaard zitten er doorheen de hele organisatie digitale start-ups. In marketing. In de verkoopsorganisatie. In logistiek. In HR. “Iedere business unit is een digitale start-up,” zegt Sondergaard. “IT-leaders moeten die trend erkennen en ondersteunen. Als CIO moet je een partner worden van deze digitale evoluties en bewijzen dat je even snel kan evolueren als hen.”

2. Hou rekening met de machines…

Of beter gezegd, het internet der dingen, of Internet of Things (IoT). Volgend jaar zijn al bijna 5 miljard objecten met het internet verbonden, en tegen 2020 zal hun aantal vervijfvoudigen tot meer dan 25 miljard. Bedrijven en organisaties moeten nieuwe toepassingen ontwikkelen, die gebruik maken van de intelligentie die al deze systemen zullen verzamelen, zegt Gartner.

Het ‘Internet of Things’ is al langer een thema, en zal volgens Gartner ook de komende jaren de agenda van de CIO blijven bepalen. Het aantal met internet geconnecteerde ‘dingen’ zal tussen dit en volgend jaar met liefst 30 procent blijven groeien en Gartner zit in het ‘Internet of Things’ een krachtig onderdeel van de digitale transformatie die bedrijven momenteel ondergaan.

Slimme straten

Consumenten, bedrijven, lokale overheden en ander instanties krijgen dank zij het IoT nieuwe middelen in handen om technologie in te zetten, en zullen volgens Gartner aardig wat uitgeven om alle gegevens te kunnen verwerken die de geconnecteerde toestellen zullen genereren.

De totale markt voor IoT-gerelateerde diensten zal wereldwijd in 2020 niet minder dan 264 miljard dollar waard zijn, becijferde Gartner. Met name in de productiesector, de nutsbedrijven en het transportwezen ziet Gartner grote mogelijkheden voor het internet der dingen. Maar ook overheden, die investeren in ‘slimme’ straten en ‘slimme’ straatverlichting zullen hun steentje bijdragen.

Gartner geeft toe dat de trend van verbonden toestellen niet nieuw is – denken we maar aan de ATM’s in banken en check-in machines van luchtvaartmaatschappijen – maar verwacht tot een aantal totaal nieuwe diensten nu toestellen van intelligentie kunnen voorzien worden. De uitdaging voor bedrijven is dubbel: enerzijds moeten ze zoeken welke financiële voordelen ze kunnen puren uit een slim gebruik van alle sensordata die verzameld kunnen worden, anderzijds moeten ze zich ook beschermen tegen mogelijk misbruik of diefstal van diezelfde data.

…maar vergeet ook de mensen niet

Ook al worden heel veel data momenteel door sensoren en machines gegenereerd, toch moet de IT-baas de mensen centraal stellen. Business-momenten zijn mensen-momenten.

Volgens Gartner moeten alle ontwerpen de mens als uitgangspunt hebben. En daarbij moet niet aan de gebruikers gevraagd worden naar wat ze willen, ze moeten geobserveerd worden naar hun gedragingen. Tegelijk draagt Gartner de IT-afdeling ook op om de privacy van de eindgebruikers te respecteren.

Volgens Frans Buytendijk van Gartner moet de IT-manager een digitale humanist worden, die denkt in termen van gedrag, emotie en interactie, niet in termen van traditionele processen. De digitale humanist gelooft dat technologie er is om de mens centraal te stellen, en om mensen te helpen hun ambities te realiseren. De digitale humanisten zet Gartner tegenover de digitale machinisten, die in de eerst plaats rekening houden met goed gestructureerde processen.

4. En ook de IT-baas wordt meer mens

Daarbij aansluitend moet de CIO of IT-manager volgens Gartner analist Dave Aron ook zijn stijl als leider veranderen. “In de digitale wereld heb je niets aan een ‘command-and-control leadership’, die stijl zal eerder een obstakel zijn,” zegt Aron.

Uit cijfers van Gartner moet blijken dat CIO’s nu al meer meer tijd besteden aan overleg met zijn eigen mensen en met zijn business collega’s dan vier jaar geleden. Een dergelijke omschakeling is geen beweging die de CIO snel kan maken, daar gaat tijd over. En uiteraard is dit een mentaliteitswijziging die de CIO opgedrongen wordt nu iedereen zich met de digitale agenda wil bezig houden.

Evenwichtsoefening

Waar het voor bedrijven en hun CIO’s vooral op zal aankomen, is de juiste balans te vinden. De juiste balans tussen vernieuwingsdrang en stabiliteit. De juiste balans tussen krachtdadig beslissingen nemen en naar iedereen luisteren.

En de juiste balans tussen mens en machine. In dat opzicht blijft A tale of two cities actueel: “it was the season of Light, it was the season of Darkness, it was the spring of hope, it was the winter of despair…” Of hoe bedrijven en hun IT-afdelingen al die evenwichtsoefeningen aankunnen.