Vrouw krijgt 3D-geprinte onderkaak
De Universiteit Hasselt heeft een wereldprimeur. Haar onderzoeksinstituut Biomed ontwikkelde de methode achter de allereerste op maat gemaakte en 3D-geprinte onderkaak.
In samenwerking met onder meer de Xios Hogeschool en de Katholieke Universiteit Leuven slaagde Biomed erin voor het eerst een volledige onderkaak te vervangen bij een patiënte. Met deze ingreep werden belangrijke vitale functies (ademhaling, spraak, kauwen, gevoel) en esthetiek gered, die anders verloren gegaan zouden zijn.
Dat 3D-printing nu ook voor een volledig onderkaakimplantaat gebruikt wordt, is uniek. “De introductie van geprinte implantaten is zoals de eerste stappen op de maan: voorzichtig, maar toch met stevige tred”, aldus prof. dr. Jules Poukens van Biomed.
De onderkaak van de 83-jarige patiënte was ernstig geïnfecteerd. Chirurgische verwijdering van de volledige onderkaak was dan ook noodzakelijk. Om slik- en kauwbewegingen en een vrije ademhalingsweg te kunnen behouden, moest de kaak onmiddellijk hersteld worden.
Met de leeftijd van de patiënte in het achterhoofd, werd voor een op maat gemaakt implantaat gekozen in plaats van voor de klassiek toegepaste microchirurgische hersteloperaties. Zo werd de vrouw een lange en risicovolle ingreep bespaard.
Printen van titaniumpoeder
Deze nieuwe behandelmethode is uniek. Het is het eerste op maat gemaakte implantaat ter wereld ter vervanging van een gehele onderkaak. Ook de innovatieve vervaardiging van het onderkaakimplantaat, door middel van 3D-printing van titaniumpoeder, is uniek.
De nieuwe methode werd ontwikkeld binnen de onderzoeksgroep Functionele Morfologie van Biomed, in samenwerking met ingenieurs van de XIOS Hogeschool, de Katholieke Universiteit Leuven, de Mond-, Kaak- en Aangezichtschirurgen van het Nederlandse Orbis Medisch Centrum Sittard-Geleen en het bedrijf Xilloc Medical uit Maastricht. De firma LayerWise uit Leuven vervaardigde het implantaat uit titanium met additieve lasermelting-technologie, een specifieke vorm van 3D-printing.
Revolutie voor medische wereld
Zowel het ontwerpen, het verwerken als het maken van het implantaat, gebeurde digitaal. “Computertechnologie zal een ware revolutie veroorzaken in de medische wereld. We moeten alleen nog leren ermee om te gaan,” voegt Poukens toe. “De dokter en ingenieur samen aan de ontwerpcomputer en de operatietafel: dat is pas echt vernieuwend.”
Het implantaat weegt ongeveer 107 gram. Dat is iets zwaarder dan een natuurlijke onderkaak, maar zeker niet storend. Bij andere methodes kan het twee dagen duren voor een implantaat volledig klaar is. Met 3D-printing was de klus in een paar uur geklaard.
De patiënte onderging de operatie in narcose in juni 2011 in het Orbis Medisch Centrum Sittard-Geleen. Tijdens de operatie werd de ontstoken onderkaak verwijderd en vervangen door het vooraf op maat gemaakte implantaat. De vorm van het aangezicht werd daarbij hersteld. De patiënte had de dag na de operatie al een nagenoeg normale spraak- en slikfunctie. De chirurgische genezing kwam in eerste instantie traag op gang, maar verliep uiteindelijk voorspoedig dankzij de juiste antibiotica.
