Cloudcomputing: alles als een service?

Software as a service wordt meestal als de opstap naar cloud computing beschouwd. Maar welke types bedrijfssoftware lenen zich tot een as a service-aanpak. En wat is er nog meer als een dienst te verkrijgen? Hieronder een overzicht, as a service.

De term software as a service (kortweg SaaS genoemd) is een vlag die de lading dekt: het is software die aan de klant wordt aangeboden als een dienst. Dit betekent strikt gesproken niet dat de software elders moet staan, maar in de meeste gevallen komt het daar wel op neer.

Een andere belangrijke eigenschap van SaaS is dat de klant geen licentie meer koopt maar een maandelijks of jaarlijks bedrag betaalt voor de geleverde dienst.

Klanten zijn geïnteresseerd in dit model om diverse redenen: de snelle opstart, de gespreide betaling in plaats van het grote bedrag vooraf, en het feit dat de kopzorgen rond beheer en onderhoud naar de leverancier worden verschoven in plaats van ze binnenshuis te houden.

Maar de nadelen blijven ook gelden. Een minder hechte integratie met de rest van de infrastructuur, bijvoorbeeld. Maar ook dat u de software moet nemen zoals deze is: vaak is het nauwelijks of helemaal niet mogelijk om de software aan te passen aan uw eigen processen of behoeften. Dit heeft uiteraard zijn impact op de softwareprojecten die u al dan niet in SaaS-model zal overwegen.

CRM as a service
Niet toevallig beginnen we met CRM. Salesforce.com is al jaar en dag de hoop en inspiratie (en soms ook frustratie) voor iedereen die zich het SaaS-pad op waagt. CRM leent zich bijzonder goed tot een SaaS-model, vooral wanneer het operationele taken als campaign management en sales force automation (SFA) betreft. Ook software voor klantenondersteuning wordt steeds vaker in SaaS-model aangeboden.

In alle bovenstaande gevallen zijn de processen die met de software worden aangestuurd, minder nauw verweven met de interne bedrijfsprocessen dan bijvoorbeeld bij een ERP-pakket. Dat maakt het eenvoudiger om de software vanuit een externe leverancier aan te bieden.

Voorbeelden van Saas CRM leveranciers: Salesforce.com, Netsuite, RightNow Technologies, Microsoft, Oracle (Siebel), SAP

ERP as a service
ERP en SaaS, het blijft een moeilijk huwelijk. Het voorbeeld van SAP is hier nog steeds treffend. Wie ERP zegt, zegt SAP. Deze ERP-gigant introduceerde Business ByDesign, een ERP-pakket in SaaS-model, al in 2007. Maar zelfs nu, bijna drie jaar later, blijft de uitrol bijzonder beperkt.

Dit heeft zeker te maken met de schroom van de klanten om bedrijfskritieke processen te laten ondersteunen door software die men niet eens zelf bezit. Software die bovendien een langere levensduur heeft – minstens vijf à tien jaar – en dus vaak een hogere TCO krijgt in SaaS-model dan wanneer het traditioneel wordt aangekocht.

Maar er is ook een technische reden voor: ERP-pakketten zijn meestal nauwer verweven met de ICT- én met de bedrijfsinfrastructuur dan bijvoorbeeld de bovengendoemde CRM-pakketten.

En last but not least, de grote ERP-spelers zoals Oracle en SAP hebben het moeilijk om hun traditionele verkoopsmodel achterwege te laten ten voordele van een abonnementstructuur, met bijhorende financiële en organisatorische aanpassingen.

Wie zich al wel aan SaaS ERP heeft gewaagd, zijn kleinere Europese leveranciers zoals het Deense e-conomic en het Franse openbron ERP-pakket Compiere.

BI as a service
BI leent zich tegelijk wel en helemaal niet tot het SaaS-model. Voor specifieke toepassingen zoals webanalyse bijvoorbeeld, lijkt een SaaS-leverancier de gedroomde partner. Online diensten voor analyse van online gedrag klinkt niet alleen logisch, het is ook veel eenvoudiger dan online pakweg datamining aan te bieden.

Daar leent het SaaS-model zich al veel minder toe: voor uitgebreide analyses van gigantische hoeveelheden bedrijfsgegevens, die bovendien eerst nog moeten ‘gezuiverd’ worden. Ook de grotere eisen die binnen bedrijven worden gesteld aan de flexibliteit van de software om te antwoorden op de specifieke bedrijfsvragen, kan een uitdaging worden voor een model waarbij het kant-en-klaar-concept centraal staat.

En dan is er natuurlijk het beveiligingsvraagstuk, dat al on premise bij vele BI-leveranciers centraal staat; door de software buiten de muren te plaatsen voegt men er sowieso nog een extra beveiligingskopzorg aan toe. Niettemin zijn vele traditionele BI-leveranciers al volop bezig met het aanbieden van sommige van hun producten als een dienst.

Bij SAP kan je bijvoorbeeld niet alleen queries en analyses maar ook address cleansing als een service afnemen.

Voorbeelden van SaaS BI leveranciers:
– Traditionele BI-leveranciers als SAS Institute, Business Objects (nu SAP) en Cognos (nu IBM)
– Specifieke SaaS-spelers zoals Oco, Pivotlink en LucidEra

E-mail as a service
Een vijfde van de zakelijke gebruikers van e-mailoplossingen zal eind 2012 gebruikmaken van een SaaS-oplossing. Dat stelt marktonderzoeker Gartner. In 2007 gold dat nog maar voor één procent van de zakelijke e-mailgebruikers.

Maar deze cijfers kloppen enkel als u de gigantische hoeveelheid gebruikers niet meerekent die naast hun officiële bedrijfsadres een mailadres hebben bij Gmail, Yahoo Mail of andere online giganten.

Natuurlijk is dit anders: deze software wordt nergens echt ondersteund, en aangezien de gebruiker dit alles gratis aangeboden krijgt, kunnen er ook geen waarborgen rond quality of service worden geëist, wat voor vele bedrijven onontbeerlijk is. Niettemin is deze online maildienst vaak de redding gebleken voor werknemers binnen en buiten de bedrijfsmuren wier eigen mailsoftware voor hen niet beschikbaar was.

Stilaan zullen ook de traditionele e-mailleveranciers zich op de SaaS-markt storten. IBM heeft plannen om hun Lotus-software als een dienst, LotusLive genaamd, in the cloud te vestigen. En ook Microsoft biedt onder meer e-mail aan in zijn Business Productivity Online suite (BPOS), dat zowel binnen de eigen bedrijfsmuren als bij Microsoft zelf kan geplaatst worden.

Voor het gemak rekenen we even Microsoft Hotmail niet mee, dat eerder tot de bovenstaande, gratis categorie behoort. En dan gaan we nog voorbij aan de talloze dienstenleveranciers die bovenstaande pakketten voor u kunnen hosten.

Voorbeelden van SaaS e-mailleveranciers:
– Traditionele mailleveranciers als IBM Lotus en Microsoft Outlook/Exchange
– Online spelers als Google, Yahoo en Microsoft Hotmail

Security as a service
Ook securitysoftware kan veel eenvoudiger aangeboden worden als online dienst dan ERP of intensieve data-analyses. Omdat het bij beveiliging grotendeels gaat om het tegenhouden van de gevaren die van buiten komen, is het ook minder problematisch om ook de afweer van buiten de bedrijfsmuren te laten komen.

Bovendien wordt de acceptatie nog eens geholpen door het besef dat ook traditionele securitysoftware continu moet worden geüpdatet, wat ook als een service kan worden geïnterpreteerd. Tot slot waarderen bedrijven de toegevoegde waarde van bijvoorbeeld het filteren van spam zodat dit vervelend proces niet meer onder de ogen van de eindgebruiker gebeurt.

Zowat alle grote leveranciers bieden hun beveiligingssoftware als een dienst aan, en vele bedrijven – zoals beveiligingsspecialist Ubizen en vele generieke dienstenleveranciers zoals IBM of Getronics – bieden managed security services aan, waarbij niet alleen de software en updates tot het dienstenpakket behoren, maar ook diensten met toegevoegde waarde zoals monitoring.

En ook minder vanzelfsprekende beveiligingstoepassingen zijn nu als een dienst beschikbaar. Denk maar aan Vasco, dat nu ‘Digipass as a service’ lanceert. Het idee achter deze dienst is dat personen en bedrijven zich kunnen beveiligd aanmelden en beveiligde transacties kunnen uitvoeren op basis van de Digipass.

Vasco biedt online zowel de mogelijkheid om de Digipass te activeren als om de met Digipass beveiligde transacties te certificeren.

HR as a service
Ook HR behoort tot de oudste vormen van ‘software as a service’. Met name de sociale secretariaten in België hebben al jaar en dag pakketten voor loonberekening op de markt. Sinds enkele jaren worden ook andere HR-functies in SaaS-vorm aangeboden.

Een van de SaaS-only leveranciers, SuccessFactors, biedt bijvoorbeeld een volledige suite aan, die gaat van recruitment over compensation en talentmanagement tot successionmanagement. Ook de traditionele spelers klampen aan, maar met minder overtuiging.

Voorbeelden van SaaS HR-leveranciers:
– Traditionele spelers zoals SAP, Oracle
– Online spelers als SuccessFactors, Taleo en Workday

Platform as a service (PaaS)
Platform as a service, of kortweg PaaS, gaat al een stap verder dan Saas. Hier wordt niet gewoonweg een toepassing als dienst aangeboden maar een heus ontwikkelplatform, van waaruit bedrijven hun eigen toepassingen snel kunnen ontwikkelen en publiek beschikbaar maken.

Dit is vooral interessant voor beginnende bedrijven die snel aan de slag willen zonder vooraf grote investeringen te hoeven doen in een eigen ontwikkelplatform. Amazon en Google zijn wellicht de bekendste.

Infrastructure as a service (IaaS)
Nog een stap verder is infrastructure as a service (IaaS). Hierbij besteedt een bedrijf de hele ICT-infrastructuur, ook de storage en connectiviteit, uit aan een dienstverlener, en betaalt hiervoor per maand (of per jaar) of per verbruik. Dit komt dicht bij het concept van managed services, met als grote verschil dat men deze diensten volledig online afneemt.

Hier ligt wellicht een grote rol weggelegd voor grote dienstverleners, met name diegene die ook zelf hardware aan boord hebben, zoals IBM en HP. Niet toevallig wordt voor deze dienstverlening ook vaak de term HaaS, voluit hardware as a service, gebruikt.

Business Process as a service (BPaaS)
Dit word took wel eens humans as a service genoemd. Hier komt het erop neer dat hele bedrijfsprocessen uit de handen worden genomen en online worden uitgevoerd. Vaak betreft het processen in het verlengde van andere diensten. Zo heeft bijvoorbeeld Amazon al facturatiediensten voor bedrijven die op hun platform een online winkel hebben draaien.

Maar natuurlijk zullen de traditionele BPO-leveranciers (business process outsourcing) deze markt ook niet links laten liggen. Het is in elk geval een van de online diensten waar de komende jaren de meeste groei in wordt verwacht, aldus Stefan Ried, senior analist bij Forrester Research.

Microsoft as a service
Tot een jaar geleden bestonden nog veel vragen rond Microsofts rol in de cloud. Met hun gekende repliek ‘software + services’ als antwoord op SaaS, leken ze toch nog meer te geloven in de traditionele vorm van software verkopen, installeren en opvolgen dan in modellen van online delivery. Maar met de lancering van Windows Azure vorig jaar hebben ze heel wat van die twijfels weggenomen.

Concreet betekent dit immers dat ze niet alleen zowat al hun toepassingen in hosted vorm aanbieden, al dan niet op pay per use-basis, maar intussen ook al een cloudplatform ter beschikking hebben waarop anderen hun software als een service kunnen bieden.

“De toekomst van software bevindt zich in de cloud”, aldus Klaus Holse Andersen, vicepresident van Microsoft Western Europe. “Nog niet morgen of volgend jaar, maar uiteindelijk zal het daar te doen zijn.”

Gerelateerde artikelen

Volg ons

Ga jij apps uit alternatieve appstores installeren?

  • Nee, App Store of Play Store is goed genoeg (57%, 109 Votes)
  • Alleen als ik een app écht nodig heb (29%, 56 Votes)
  • Ja, ik wil apps van andere bronnen installeren (14%, 27 Votes)

Aantal stemmen: 194

Laden ... Laden ...
69% korting + 3 maanden gratis

69% korting + 3 maanden gratis

Bezoek NordVPN

Business