v-ICT-or: Lokale besturen en samenwerking
Over de do’s en don’ts van de gemeentelijke werking zijn sinds de komst van de meest recente gemeente- en OCMW-decreten al boekdelen geschreven. Binnen iedere gemeente werken tientallen medewerkers aan methoden om de regels te implementeren. Er zijn meer kookboeken over de gemeentelijke huishouding dan Piet Huysentruyt en Steve Stevaert samen in hun leven kunnen schrijven. Maar men kijkt slechts beperkt over de gemeentelijke muurtjes.
ICT en automatisering zijn dan ook binnen de gemeentelijke structuren meestal de koploper om de handen in elkaar te slaan. Andere ondersteunende diensten volgen zelden het goede voorbeeld.
De start van de nieuwe Vlaamse regering leek ons dan weer eventjes hoop te geven. Automatisering verscheen plots als de smeerolie tussen de diverse overheidstandwielen. Of interpreteerden we de geest van de regeerverklaring te hoopvol ten opzichte van de uiteindelijke uitwerking, vastroestend na twee of drie quick wins? Moet de Vlaamse overheid meer doen dan alleen maar wat voorzichtige voorzetten geven? Moet men niet nagaan of er na die voorzet daadwerkelijk gescoord wordt binnen die lokale overheden?
De gemeente linkt naar buiten
We zouden ook graag weten hoeveel lokale beleidsplannen – die in het midden van de legislatuur wel eens bijgestuurd worden – de aanzet geven tot doorgedreven automatisering en samenwerking overnemen in hun werking.
De gemeentelijke problematiek is dan ook vrij complex, of het nu om de kleinste gemeente of de grootste stad gaat. Maar zoeken we voldoende binnen die complexiteit naar een gemeenschappelijke, generische achtergrond?
De manier waarop steden en gemeenten met kennis, informatie en de automatisering ervan omgaan, wordt een kritische succesvoorwaarde voor het toekomstig gemeentelijk beleid. Maar ook hier gaat het al lang niet meer alleen over de binnenskamerse werking van het stad- of gemeentehuis. De gemeentelijke werking gaat veel verder. Koppeling van kennis buiten de overheidscentra is ook binnen de lokale bestuurswerking noodzakelijk en vergt interne en externe communicatie. Het vraagt ruimte voor discussie en overleg, als basis van een goede samenwerking.
Vervallen in bedrijfscultuur
Hoewel heel wat collega’s een déja vu krijgen als men plots het begrip intercommunale samenwerking opnieuw gaat gebruiken, willen anderen niet langer ad hoc maar meer gestructureerd gaan samenwerken. Maar was het nu net niet dit soort samenwerkingsverbanden dat zijn doel snel voorbijschoot, door net niet beursgenoteerd te willen zijn en met strategische overnameplannen in een zwaar economische bedrijfscultuur te vervallen?
Waarschijnlijk dienen de nog embryonale interbestuurlijke samenwerkingsverbanden, vanuit hun ad hoc werking, eerst hun bijkomend nut en doel te bewijzen. Hun doel ligt vooral in het technische, in het pragmatisch bekijken van probleemstellingen: met ervaringsdeskundigen rond de tafel te zitten zonder onmiddellijk aandeelhouder van de opgezette structuur te gaan spelen.
Samenwerken is immers veel meer dan het delen van informatie. Het is het resultaat van communicatie, opzetten van platformen waarbinnen men de lokale overheidsorganisaties prikkelt om zichzelf beter te leren kennen. Het gaat tevens over het delen van doorleefde ervaringen die doorheen de praktijk zijn opgebouwd en bewezen.
De samenstelling van realistische werkgroepen met de juiste ervaringsdeskundigen brengt wellicht veel sneller en duidelijker resultaat, sneller dan wanneer de volle aandacht naar het soort partnerschap gaat.
