De waas rond IaaS en PaaS

Het hele concept en de taal die voor de cloud worden gebruikt, samen met de verschuiving naar de Everything as a Service (XaaS) is heel erg verwarrend. Een deel van deze verwarring komt voort uit het gebrek aan standaard definities.

De meest gebruikte definities over dit onderwerp komen van het door de regering van de VS gesponsorde Nationaal Instituut voor Standaarden en Technologie (NIST). Zij omschrijven XaaS als volgt:

• Vijf karakteristieken: zelfbediening op vraag; brede netwerktoegankelijkheid, resource pooling, snelle elasticiteit, en berekende diensten.
• Drie opleveringsmodellen: Software-as-a-Service (SaaS), Platform-as-a-Service (PaaS), en Infrastructure-as-a-Service (IaaS).
• Vier deployment-modellen: Private cloud, community cloud, public cloud en hybrid cloud.

Maar wat betekent dat nu precies?

Iaas levert de basis
IaaS levert zuiver technologische elementen op basisniveau. Meestal gaat het dan om dienstverleners als Google of Amazon die zogenaamde “virtuele machines” ter beschikking stellen van ontwikkelaars, die ze als onmiddellijk beschikbare informatiebronnen gebruiken. Betaling gebeurt naargelang de intensiteit van het gebruik. Eenvoudig gezegd houdt dit in dat de tijd en de kosten die nodig zijn voor het leveren en bouwen van fysische machines bij de klant worden vermeden. Bovendien wordt alles wat zich als een afzonderlijke fysische machine gedraagt beschikbaar via het internet.

De term “virtuele machine” betekent dat een deel van een grotere server als een aparte machine ter beschikking van de gebruiker wordt gesteld, ook al maakt deze deel uit van de resources van een grotere machine. IaaS kan worden gebruikt om snel aan een eenvoudige behoefte te voldoen; voor elke toename in de behoefte is er een evenredige stijging van de beschikbare capaciteit. Daalt de behoefte, dan daalt ook de capaciteit. Alleen het aantal gebruikte resources wordt aangerekend, waarbij het bedrag een combinatie kan zijn van uren CPU, miljoen instructies per seconde (Mips), bandbreedte en opslag.

PaaS laadt diensten op het platform
Met PaaS gaan we nog een stap verder dan de eenvoudige technologische elementen, of bouwstenen, die in de operationele systemen en platformen moeten worden ingebouwd. PaaS zorgt ervoor dat “diensten” (tegenover applicaties) onmiddellijk op het platform kunnen worden geladen. Dergelijke platformen worden dan geconfigureerd om later een bepaalde programmeertaal in een “standaard” hostomgeving te ondersteunen. Maar ze kunnen ook worden opgezet voor een specifiek gebruik binnen een industriële groep of een onderneming, met volledige management- en beheer- mogelijkheden.

Het meest gebruikelijke en ook het snelst groeiende PaaS-type is echter het type dat een aantal kerndiensten aanbiedt waaraan een brede waaier aan bijkomende diensten kan worden toegevoegd, die op hun beurt een hefboom kunnen zijn voor de kerndiensten. Een voorbeeld hiervan is Force.com. Dit platform biedt Salesforce.com – beheer van klantenrelaties (CRM of client relationship management) – aan als kerndienst, waaraan verscheidene ondernemingen, of ontwikkelaars, bijkomende gespecialiseerde diensten met verschillende doeleinden kunnen toevoegen waardoor de originele kerndienst zich uitbreidt.

De belangrijkste bronnen voor deze tekst kwamen uit artikels en onderzoeken van onze global chief technology officer, Andy Mulholland.