De andere digitale kloof
Waalse ondernemingen investeren minder in IT dan hun Brusselse en Vlaamse tegenhangers. Dit is geen nieuws: iedereen in de sector weet het. Maar over deze ‘andere’ digitale kloof wordt zelden gesproken. Cijfers over de Belgische IT-markt worden courant opgesplitst in grote bedrijven versus KMO’s, publiek versus privé, financiële sector versus industrie. Maar regio versus regio gaat men discreet uit de weg. Waarom eigenlijk? Omdat het politiek te gevoelig ligt? Kennelijk wel. Maar wiens gevoelens proberen we dan eigenlijk te sparen? En zijn die personen of instanties daar dan mee gebaat?
Vorige maand stuurde Europees commissaris Viviane Reding een opmerkelijk – maar te weinig opgemerkt – communiqué de wereld in. Zij constateert dat Europese bedrijven te weinig investeren in IT. En dat zij daardoor productiviteitswinsten mislopen, die hun concurrenten in de VS (en elders) wél realiseren. Ook dat is iets wat iedereen weet. En iets waar Viviane Reding of de Europese Commissie trouwens zeer weinig aan kunnen doen. Maar het mag wel eens worden gezegd.
Ook de IT-achterstand van Wallonië moet bespreekbaar zijn. Het onderzoek dat MarketCap, op onze vraag, uitvoerde, heeft alvast de verdienste dat het de onduidelijkheid wegneemt: de kloof tussen Brussel en Vlaanderen enerzijds, en Wallonië anderzijds, is een objectief feit. Hoe u dat feit interpreteert, daarover kan worden geredetwist. Over wat we eraan kunnen doen, des te meer. Dat debat verdient te worden gevoerd.
Al te simpele verklaringen voldoen alvast niet. Het zogenaamde verschil tussen de noordelijke en de zuidelijke Europese ondernemingscultuur? Die paar kilometers tussen Brussel en Charleroi zullen het verschil niet maken. En zelfs als er iets van aan zou zijn, dan is dat nog geen reden om zich daar gewoon bij neer te leggen. Zoals Alfred Den Besten van MarketCap, die dit onderzoek uitvoerde, zegt: Noord- Italië staat op IT-vlak op ongeveer hetzelfde niveau als Nederland. De Portugese steden zijn vergelijkbaar met de Benelux. Het noord-zuid cultuurverschil is misschien iets meer dan een cliché, maar veel minder dan een natuurwet.
Een andere te simpele verklaring zou zijn, dat de kloof te wijten is aan een verschillende overheidspolitiek. Dat verschil is er zeker. In volle dotcom-periode heeft Wallonië beslist om bij zijn KMO’s in de eerste plaats het gebruik van internet en het bouwen van websites te promoten. Onder meer met een politiek om het opzetten van e-commerce websites voor de helft te subsidiëren. Dat was in 1999 een verdedigbare politiek, maar Wallonië bleef eraan vasthouden lang nadat duidelijk was geworden dat het bezit van een webwinkel en het uitbouwen van een toekomstgerichte e-business infrastructuur twee totaal verschillende dingen zijn. Deden Brussel en Vlaanderen het zoveel beter? Toch een beetje. Vlaanderen levert al een aantal jaren bescheiden maar consequente inspanningen om fundamentele IT-investeringen – in infrastructuur, in ERP, in business intelligence – te promoten en zelfs te begeleiden. Een organisatie als het KMO IT Centrum levert op dit vlak opmerkelijk werk. Maar de impact van zo’n beleid is uiteindelijk heel beperkt. Wil een overheid echt ingrijpen op de IT-investeringen van bedrijven, dan zit men bij maatregelen van een heel andere orde en draagwijdte. Enorme, nationale infrastructuurprojecten zoals Singapore die kende. Of die in België wenselijk – laat staan haalbaar – zijn, dat is dan weer een heel andere discussie.
